Boska komedia jest alegoryczną opowieścią o wędrówce Dantego-pielgrzyma przez Piekło, Czyściec (w towarzystwie Wergiliusza, symbolizującego rozum) i Raj (przez który prowadzi go jego ukochana, Beatrycze, będąca alegorią wiary). Podróż przez zaświaty jest jednak tylko pretekstem, by przedstawić poglądy poety na politykę, filozofię, literaturę i obyczajowość średniowieczną, stając się zarazem kompendium wiedzy kosmologicznej i przyrodniczej tego okresu. Przez karty poematu przewija się również plejada postaci, zarówno mitycznych, legendarnych, jak i historycznych oraz współczesnych autorowi, gdyż w centrum zainteresowania Dantego-autora znajduje się przede wszystkim człowiek, stanowiący w jego oczach połączenie opozycyjnych w stosunku do siebie pierwiastków: zła i dobra.